De wereld van: Adriana Jelinkova

Lees het fascinerende interview van Alpine Ski Racer Adriana Jelinkova, die aan alle eisen voldeed om naar de Olympische Spelen in China te worden gestuurd. Echter, een dag na haar kwalificatie kwam Adriana hard ten val op de piste en scheurde ze haar kruisband. Een operatie en intensieve revalidatie van negen maanden volgden. Een jaar later keerde ze terug op dezelfde skipiste waar ze het jaar ervoor gewond raakte, en kwalificeerde ze zich opnieuw in de top 30. Duik met ons mee in de harde wereld van topsport en ontdek hoe deze power woman viel, maar ook weer opstond aan de top van het Alpine skiën!

Naam: Adriana Jelinkova
Nationaliteit: Tsjechisch, Nederlands
Geboren: 10 April 1995
Bijnaam: Ada, Adri(e)
Merk / type skies: Völkl
Instagram: Adriana Jelinkova

Je werd geboren in Tsjechië, maar groeide met je Nederlandse vader en Tsjechische moeder op in Nederland en bleef daar tot je elfde. Daarna verhuisde je naar Oostenrijk, waar je de skischool in Bad Gastein zat. Welke levendige herinnering heb je aan jouw jeugd in Nederland? 
Ik heb hele mooie herinneringen aan mijn jeugd in Oegstgeest. Vooral de Montessori school, de tennisclubs (OLTC en Dekker Warmond), de gezellige momenten met schoolvrienden, ski-en tennismaatjes, en niet te vergeten mijn vader. Hoewel ik niet meer zo vaak in Nederland ben, maak ik er een gewoonte van om tijdens mijn bezoeken terug te fietsen naar Oegstgeest. Daar bewonder ik mijn oude huis, het “stadje”, en neem ik een nostalgische blik op mijn voormalige school, inclusief mijn favoriete leraar. Mijn vader woont tegenwoordig in Nieuw-Vennep, en veel van mijn vrienden zijn uit Oegstgeest vertrokken. Ook de talloze uren die we in de auto doorbrachten op weg naar de skibaan in Spaarnwoude, en de reizen naar Oostenrijk en Tsjechië, herinner ik me goed. Met trots kijk ik terug op mijn jeugd in Nederland. Hoewel het misschien niet meer zoals thuis voelt, blijft het altijd een deel van mij. Mijn gevoel van nostalgie zal altijd aanwezig zijn!

Sinds je verhuizing naar Oostenrijk staat je leven in het teken van skiën. Wat heeft je gemotiveerd om een professionele skiër te worden?
Vanaf mijn zesde jaar draaide mijn leven al rond skiën, althans zo voelt het voor mij. Zeker vanaf mijn tiende, toen ik de beslissing nam om me volledig op het skiën te richten. Op dat moment moest ik namelijk een keuze maken tussen skiën en tennis op hoog niveau, omdat beide niet meer te combineren waren. Ik hield altijd al heel erg van de sneeuw, waarschijnlijk aangewakkerd door mijn enthousiaste ouders die fervente skiërs en sportliefhebbers waren en dol waren op bergen. Het is geen verrassing dat mijn liefde voor bergen daarom ook enorm groeide! Bovendien vond ik het altijd al geweldig om te winnen, en mijn doel was om de eerste Nederlandse skiër te worden die een World Cup zou winnen.

Het leven van een atleet bestaat uit hoogte- en dieptepunten. Je hebt ook wel eens gedacht om ermee te stoppen, omdat het mentaal erg zwaar is. Wat maakt het zo zwaar? En waar haal je de drive vandaan om door te blijven gaan in moeilijke tijden?
Skiën is een complexe sport, waarbij diverse elementen een cruciale rol spelen. Denk alleen al aan het diverse materiaal dat je nodig hebt. Daarnaast spelen verschillende omstandigheden een grote rol, zoals de staat van de pistes, het type sneeuw, het weer en de conditie van de afdaling. Niet te vergeten dat het financiële aspect bepaalt welk team je je kunt permitteren. Zoals trainers, service mensen, fysiotherapeuten en mental coaches.
Al deze factoren zijn van cruciaal belang op het hoogste niveau en maken uiteindelijk het verschil. Wanneer je deel uitmaakt van een georganiseerd systeem, worden veel zaken voor je geregeld, maar dien je je ook aan specifieke regels te houden. Als atleet met een privé team heb je bepaalde voordelen, zoals flexibiliteit, maar draag je ook extra zorgen met je mee, met name op financieel gebied, wat uiteindelijk ook bepaalt met wie je kunt samenwerken.
Dit financiële aspect heeft bij mij altijd voor de meeste stress gezorgd. Het is vaak ingewikkeld om de totale kosten te kennen, alles zelf te regelen, vooral als je niet uit een welvarende familie komt. Mijn moeder heeft me echter altijd gesteund op dit gebied. Ik maak me vaak zorgen over hoe zij alles regelt, omdat ze echt 24/7 werkt en mijn grootste supporter is tot op de dag van vandaag.
Mijn drijfveer was altijd de liefde voor de sport en het vertrouwen in mijn skiën. Zelfs in moeilijke tijden kon ik niet stoppen, omdat ik wist dat ik mijn potentieel nog niet had bereikt. Ik wilde zeker niet mijn hele leven met spijtige gedachten als “had ik maar…” in mijn hoofd rondlopen.

Je was de eerste Nederlandse skiester op de Olympische Winterspelen in China sinds Margriet Prajoux-Bouma in 1952. Je deelname ging echter vooraf aan een operatie en een intensieve revalidatieperiode van negen maanden waarin je herstelde van een zware kruisbandblessure. Deze liep je op tijdens de wereldbekerwedstrijd in Slovenië, een dag nadat je je had gekwalificeerd voor de Olympische Spelen in China. Hoe was deze revalidatieperiode voor je?  
Deze periode was erg moeilijk voor mij. Het was een enorm hoogtepunt om mij voor de Spelen te kwalificeren, zeker met de hoge eisen van de NOC NSF (1x top 8 of 2x top 16 in de World Cup) en dit met mijn kleine team. Ik ben nog steeds bijzonder trots dat ik als enige Nederlandse atleet deze limiet heb weten te behalen.
Het was mijn eerste echte blessure met een operatie. Het was in de corona tijd, ik mocht geen familie of vrienden in het ziekenhuis hebben en dit was mentaal erg zwaar. De revalidatie begon moeizaam, gepaard met veel pijn en een gevoel van leegte en angst. Gelukkig had ik goede mensen om mij heen, die mij door deze tijd heen hielpen.

Je wist in een gevecht tegen de tijd toch op tijd fit te zijn voor de Olympische Spelen in China. Helaas is je Olympisch debuut anders verlopen dan je had gehoopt. Je moest China voortijdig verlaten nadat je positief was getest op corona en daarna telkens testwaarden rondom de in China toegepaste grenswaarden had. Omdat je zo hard had geknokt om op de Olympische Spelen te staan, is het extra pijnlijk dat een aantal factoren een grote impact heeft gehad op je mentale en fysieke welzijn. Hoe ga je om met zulke grote mentale en fysieke tegenslagen?
Ja, dat klopt. Tot nu toe heb ik geen goede herinneringen aan mijn eerste Olympische Spelen. Ik heb als atleet veel gegeven, en waarschijnlijk zou ik dat nog een keer doen, maar als mens niet. Ik ben erg ziek geweest na de Spelen en heb daar ook enkele gezondheidsproblemen aan overgehouden. Dat was echt het moment waarop ik mijn eigen, normale grenzen heb overschreden, en ik heb mezelf beloofd dat ik dit niet meer zal laten gebeuren, omdat mijn gezondheid dat niet waard is. Zonder gezondheid kun je uiteindelijk niets bereiken. Het heeft behoorlijk wat tijd gekost om dit alles te verwerken, en waarschijnlijk is er nog steeds een deel van mij dat hiermee bezig is. Het blijft toch iets omvangrijks. Uiteindelijk waren het vooral de liefde en zorg van mijn familie en vrienden, samen met de steun van mijn coach en fysiotherapeuten, die mij het meest hebben geholpen.

Bij je eerste deelname aan de Wereldbeker Alpineskiën in 2013 vertegenwoordigde je oorspronkelijk Nederland, maar vanaf mei 2022 ben je overgestapt naar het Tsjechische team. Voorheen trainde je met Rene Rijsdijk, een van de meest ervaren coaches van Nederland. Nu je voor Tsjechië uitkomt, wordt je begeleid door coach Pavel Cebulj. Waarom is het hebben van een ondersteunend team essentieel?
De omvang en kwaliteit van je team spelen een enorme rol, vooral op hoog niveau. Mijn team is nog steeds vrij klein, ik werk met een beperkt budget en moet het doen met minder middelen dan vele anderen. Op dit moment is er niet echt een verschil tussen het trainen en uitkomen voor Tsjechië, aangezien ik nog steeds met mijn privéteam werk. Bovendien hebben de Tsjechen momenteel niet veel skiërs op dit niveau, en zelfs de besten zoals Ester Ledecka en Martina Dubovska gaan ook met een privé team op pad.

Pavel Cebulj is een gevestigde naam in het circuit, die een schat aan ervaring met zich meebrengt. Hij heeft het Zweedse World Cup-team getraind en een aantal Noorse toppers, zoals Svindal, Jansrud, Kristoffersen. Inmiddels gewend aan een andere trainer? En wat leer je van hem?
Zeker, en ja, ik ben inmiddels erg gewend geraakt aan hem. We hebben elkaar leren kennen in 2020 en hebben sindsdien veel gedeeld en meegemaakt. De band tussen mij en mijn coach is bijzonder omdat we samen veel tijd doorbrengen.Tot nu toe hebben we samen veel gewerkt aan mijn zelfvertrouwen en het onder controle krijgen van mijn (negatieve) gedachten. Ik heb namelijk de neiging om veel na te denken en kom daardoor vaak in de knoop met mezelf. We bespreken ook regelmatig thema’s als zelfrespect, opkomen voor mezelf en zelfzorg. Ik ben van nature kritisch en veeleisend, maar tegelijkertijd ook gevoelig en vaak “te lief”.

Hoe combineer je fysieke training met specifieke technische vaardigheidstraining voor slalom en reuzenslalom? Hoe werk je aan het verfijnen van deze vaardigheden?
Voor het skiën zijn diverse vaardigheden vereist, waaronder uithoudingsvermogen, kracht, core stabiliteit en coördinatie. Mijn training omvat voornamelijk krachttraining in de sportschool, maar ik spendeer ook veel tijd buiten in de natuur, waar ik activiteiten als fietsen, windsurfen, tennissen, hardlopen, bergwandelen en klimmen beoefen. Bovendien voer ik lastige coördinatie oefeningen uit onder begeleiding van mijn fysieke coach. Skiën is een zeer specifieke sport en lastig om exact te simuleren. Dat maakt het ook zo uitdagend. Daarnaast hecht ik veel waarde aan stretchen in mijn training routine.

Hoe en welke spiergroepen train je buiten de piste om in vorm te zijn voor wedstrijden?
Eigenlijk alles, voornamelijk benen en core. Armen ietsje minder eerlijk gezegd. Ik blijf het doen van verschillende sporten de beste manier vinden om echt het hele lichaam te trainen.

Gebruik je videoanalyse of andere technologische hulpmiddelen om jezelf te verbeteren?
We analyseren regelmatig video’s van mijn skiën en ook van andere skiërs die op dat moment sneller zijn. Daarnaast visualiseer ik veel voor mezelf.

Hoe ga je om met blessurepreventie in een sport met hoge snelheden en wendbaarheid?
Veelzijdig trainen en regelmatig stretchen. Dit werkt voor mij het beste.

Hoe pas je je techniek aan bij verschillende omstandigheden, zoals verschillende sneeuwtypes en weersomstandigheden?
Het gaat soms gemakkelijker en soms moeilijker, afhankelijk van de condities. Iedereen heeft bepaalde voorkeuren voor sneeuwtypes of omstandigheden. Mijn focus ligt vooral op kalmte bewaren en in mezelf blijven geloven, zelfs als dingen niet meteen lukken. Soms vergt het gewoon wat meer tijd, en het is cruciaal om geduldig te blijven en niet op te geven. Het kan soms aan van alles liggen. Of het nu aan mijzelf ligt, aan het materiaal, of aan beide, uiteindelijk zijn alle aspecten met elkaar verbonden.

Welke mentale voorbereidingstechnieken gebruik je om gefocust te blijven tijdens een wedstrijd?
Ik kan mij erg snel focussen dus het is essentieel om niet te vroeg te beginnen. Daarnaast is het van belang de juiste focus te behouden. Ik vermijd extra inspanningen bovenop mijn reguliere trainingen, om te voorkomen dat ik mezelf te veel push, wat averechts kan werken. Visualisatie, kalmte bewaren en vertrouwen op mijn instinct zijn mijn benaderingen.

Hoe belangrijk is het materiaal, zoals ski’s en uitrusting, voor slalom en reuzenslalom? Zijn er specifieke aanpassingen die je maakt voor elke discipline?
Heel erg belangrijk. Je kan als een god skiën maar als je materiaal niet meewerkt, ga je niet winnen. Voor alle omstandigheden, pistes en afdalingen heb je een andere set up nodig. Dit kan soms ingewikkeld zijn, omdat je de zaken graag eenvoudig wilt houden en snel in de war kunt raken als het te complex wordt. Dit maakt het skiën zo uitdagend en gecompliceerd. Daarom is het op hoog niveau van groot belang om een ervaren service man te hebben. De relatie en communicatie tussen een atleet en een service man spelen een cruciale rol.

Wat zou je nog willen verbeteren aan je prestaties?
Mijn doel is meer stabiliteit te bereiken en vooral mijn gezondheid te behouden, aangezien dit essentieel is voor mijn prestaties!

Wat is jouw ingrediënt tot succes?
Passie en liefde voor de sport. Pas wanneer je dit hebt ervaren, realiseer je je niet wat je ervoor moet opofferen. Naarmate ik ouder word, besef ik dat skiën niet de enige focus in het leven is en dat ik ook andere dingen, vooral op sportgebied, wil verkennen. Hoewel mijn liefde voor skiën nog steeds sterk is, is het ook meer een beroep geworden, waar ik alles voor doe en mijn leven constant om draait. Dit merk ik wanneer ik het vergelijk met mijn passie voor windsurfen. Windsurfen biedt echt rust en een adrenaline boost, puur voor mezelf. Het is echt een verslaving geworden die ik in de periode van skitraining mis.

Heb je specifieke routines?
Ik maak eigenlijk bijna elke dag wel wat tijd vrij voor stretchen, al is het maar een beetje. Zelfs op vrije dagen vind ik het prettig om op te staan en bepaalde oefeningen, vooral voor mijn rug, te doen voordat ik aan mijn dag begin. Dit is eigenlijk het enige wat ik vrijwel dagelijks doe. Voor de rest laat ik mijn dag afhangen van hoe het loopt en probeer ik me niet te binden aan dingen die ik absoluut “moet” doen, aangezien dat eerder stress oplevert. Ik volg vooral mijn gevoel. Niets is verplicht, alles is toegestaan zolang het goed aanvoelt.

Ontbijt routine?
Ontbijten vind ik vaak lastig, vooral omdat ik zo vroeg geen honger heb en het eigenlijk altijd iets zoet moet zijn haha. Soms drink ik een espresso om wakker te worden, maar dat hoeft dus niet per se elke dag.

Ski blooper?
Ik zou het niet weten…

All-time ski hero?
Hermann Maier. Ik heb een paar favoriete ski heroes maar als ik moet kiezen, kies ik toch voor Maier. Hij was echt mijn held toen ik klein was.

Favoriete skigebied?
Oh, dat is een lastige! Thuis, Maria Alm. En overal in de Dolomieten

Eén dag even geen atleet, en even alle remmen los, wat zou je doen?
Oeeeh, die is nog lastiger! Ik ben echt een sportjunk. De hele dag windsurfen… ik ben er echt verslaafd aan. Buiten de sport: muziek maken, beter leren drummen, gitaar spelen, dansen en zingen. Lezen en reizen, voornamelijk in de natuur.

Wat kunnen we dit seizoen nog van Adriana verwachten? En wat zijn je doelen voor de toekomst?
Dit seizoen hopelijk regelmatig in de top 30 staan en stap voor stap richting de top 15. Mijn doelen zijn nog steeds het podium, en voornamelijk winst halen,in de World Cup, Wereldkampioenschappen en Olympische Spelen.

Tot slot: wat zou je aanraden aan jonge skiërs die dromen van het beoefenen van slalom en reuzenslalom op een hoog niveau?
Bewaar je passie en vergeet niet te lachen, zelfs als de zaken serieus zijn. Heb vertrouwen in jezelf en luister naar je lichaam. Deze inzichten realiseren we ons vaak pas als we ouder worden en persoonlijke ervaringen opdoen. Vooral vertrouwen in de mensen die er juist in moeilijke tijden voor je zijn. Al het andere is nep! Oh, en deze is vooral gericht aan mijn jongere zelf: het leven is veel te kort om zoveel stress te hebben. Dat is het echt niet waard. Je krijgt er alleen maar eerder grijze haren van! 😉

Interview en tekst: Nicole Scheerens