- Leestijd: 8 minuten
Al twee jaar heb ik gedroomd van splitboarden bij de Noordpool, en nu is het zo ver. Eindelijk vliegen we naar Svalbard en gaan we op reis naar Spitsbergen. Al 2 jaar heb ik gedroomd van splitboarden bij de Noordpool, slapen op een expeditieschip en ontmoetingen met ijsberen en nu is het zover. Terwijl half Nederland zich in juni opmaakt voor de terrasjes, zoeken Sjoerd en ik het 80 graden Noord op reis naar Spitsbergen!
Svalbard – ook wel Spitsbergen genoemd – is een eilandengroep in de noordelijke ijszee met een oppervlakte van 62.000 km2, waarvan 60% bedekt is met gletscher. Het heeft zo’n 3000 inwoners, afhankelijk van het seizoen. De naam Spitsbergen is gegeven door de Nederlandse ontdekkingsreiziger Willem Barentsz toen hij onderweg was naar Nova Zembla, op zoek naar een noordelijke route naar Oost-Azië. De hoogste berg is 1713 meter en de gemiddelde temperatuur in de zomer is +5 graden en in de winter -12 graden. De laagste temperatuur ooit gemeten is -46,3 graden. Benieuwd hoe jij kan leren splitboarden? Check de toerski-splitboard-cursus van Ripstar!
80 graden Noord!
Captain Iglo
Ik heb me dus goed ingelezen voor de reis naar Spitsbergen en alle bagage zorgvuldig ingepakt. Nadat we het anker lichten is er niets meer te krijgen, dus mag ik dit keer niets vergeten. Na een tussenstop in Oslo, komen we aan in de hoofdstad Longyearbyen. Het is de enige plaats op dit eiland waar je zonder geweer over straat kunt gaan, de ijsberen blijven hier over het algemeen uit de buurt. We worden van het vliegveld opgehaald door een soort Captain Iglo: grote grijze baard, een pet en een pijp. Classic, ik vind het hier nu al leuk! Daar ligt ze dan, de MS Origo, een Zweeds passagiers schip uit 1955 van veertig meter lang en bijna negen meter breed. Om 16.00 uur is het boarding time, we krijgen onze hut toegewezen en vertrekken vervolgens. Het gezelschap bestaat uit Zweden, Noren, Italianen, Fransen en natuurlijk Nederlanders! Op dek voel je de ijzige wind overal doorheen, dus ik trek snel mijn winter gear aan! Na een uurtje varen verdwijnt ook mijn telefoonbereik en ik realiseer me dat we de komende acht dagen van de bewoonde wereld zijn afgesloten. In noodgevallen hebben we alleen een satelliettelefoon. Het begint nu toch wel een beetje te kriebelen in mijn onderbuik…
IJsberen
We krijgen een inscholing over de safety procedures aan board, maar ook aan land. Ik krijg al snel in de gaten dat dit een serieuze expeditie is; we zijn volledig op elkaar aangewezen. Met name de do’s and don’ts van het omgaan met de ijsberen zijn erg belangrijk en voor de meesten helemaal nieuw. We willen graag touren en mooie afdalingen maken, maar we willen natuurlijk geen beer tegenkomen; niet goed voor ons, maar ook niet voor de beer! Respect voor de natuur staat hier in een zeer hoog vaandel en daar ben ik ook blij om. We gaan voor anker in de fjord en maken rond middernacht met de rubberen Zodiacs nog even een uitstapje naar de kust om de tourgear te testen. Het is nog steeds hartstikke licht. Na deze intensieve reisdag zou ik toch moe moeten zijn, maar de zon staat nog heerlijk te schijnen aan de hemel. Ik ben zo onder de indruk van het landschap om mij heen en raak gewoon niet uitgekeken. Uiteindelijk besluit ik toch maar te gaan slapen en als ik eenmaal lig met mijn blinddoek om, voel ik toch wel dat ik erg moe ben.
Het schip op
Reis naar Spitsbergen tour #1
Om half 8 staat er een heerlijk Zweeds ontbijt klaar en horen we de kranen al lopen die de zodiacs voor ons in het water tillen. Ik ben wel een beetje zenuwachtig, niet om mijn snowboardskills, maar wel over het hiken. Ben ik fit genoeg? Heb ik voldoende getraind? Ik neem ruim de tijd om mijn spullen te verzamelen. Het is in het begin wat omslachtig maar na twee dagen ben ik er helemaal los op. Je zorgt dat je splitboard en backpack klaar liggen, je warm water en je astronauten lunchpakket bij je hebt, nog even plassen, dan je gordel om en je floatpak aan – een soort mega michelin pak voor op de zodiacs – en vervolgens je zwemvest er overheen. Alle gear wordt per groep in de zodiacs geladen and off we go! Aan land bouw je meteen je set om en maak je je op voor de hike. Terwijl wij ombouwen, staan onze spotters op de uitkijk voor eventuele beren. Als iedereen klaar is gaan we op pad. De gids voorop draagt een geweer en de spotter achterop ook. Het is natuurlijk niet de bedoeling deze te moeten gebruiken. We hebben ook flairguns om een eventuele beer eerst af te schrikken. We hebben de toppen voor het uitkiezen en velen zijn nog nooit beklommen, laat staan afgeboard. De tour is supergaaf, maar technisch best wel pittig. Het conditie level in de groep is flink op orde, dus dat belooft wat voor de komende dagen. Wat een waanzinnig uitzicht over de fjorden! Bizar. We dalen tenslotte aan de achterzijde in de firn af tot aan zee waar de Zodiac ons oppikt. Reis naar Spitsbergen tour #1 is done!
Walvissen gezang
We hebben ongelofelijk mooi weer en de zee is rustig. De meeste fjorden in het noorden van Spitsbergen zijn niet meer dichtgevroren, waardoor we zeer ver noordelijk kunnen varen. Grote afstanden worden altijd ’s nachts overbrugd om geen tijd te verliezen. Daarbij is ons schip redelijk ondiep, waardoor we bijna overal kunnen varen vanaf een diepte van 4 meter. De hoofdvaargeulen zijn ingetekend, maar in de fjorden is de kapitein afhankelijk van zijn apparatuur. Ze zijn nog nooit eerder zover noordelijk geweest en hier hebben ook nooit eerder mensen getoerd of geboard! Ik voel me echt een pionier, samen met mijn reisgenoten. We zijn inmiddels op bijna 80 graden Noord. Hemelsbreed is het volgende station de Noordpool, ongelofelijk. We gaan voor anker in een prachtige baai, de Liefdefjord! Er is veel leven in het water: robben, zeeleeuwen, beluga’s en minke whales. We kunnen ze ook horen trouwens. Het gezang van de walvissen galmt door het hele fjord, wat een betoverende plek! Dan spot onze captain ook de eerste ijsberen. Een moeder met twee kleintjes. Wat een gigantisch beest, ik ben echt onder de indruk. 400 tot 600 kg, schouderhoogte 1.50m, lengte 2,5 tot 3,5 meter, ruikt zijn prooi van 30 km afstand en rent als het moet 40 kmh. Hun manier van lopen en de haren onder de poten geeft hen grip op ijs. Het is fantastisch om haar met de kleintjes te zien. Spelenderwijs leert ze hen hoe ze grip krijgen op de gladde helling. Ze laat zichzelf op haar rug naar beneden glijden, draait zich al glijdend om en stopt zichzelf met haar klauwen, alsof ze een ijsbijl in het ijs duwt. De kleintjes doen het vrolijk na! We besluiten hier dus maar niet aan land te gaan…
Extra couloirtje
We varen iets verder en maken een prachtige tourtocht. Over het algemeen hiken we zo’n 1000 hoogtemeters op een dag, iedere groep in eigen tempo. Bij de top eten we de lunch die bestaat uit Noors Turmat, ingedroogde maaltijden die je aanlengt met thermoswater en die na 5 minuten eetbaar zijn. Ik ben de eerste keer te gretig en kauw knapperige pasta, jak! We staan in contact met een van de bearscouts, die vanaf de Zodiac de omgeving goed checkt alvorens we afdalen. De afdaling is iedere keer weer een welverdiende beloning. De snelste groep maakt wat meer hoogtemeters en pakt af en toe een extra couloirtje links of rechts, maar zijn over het algemeen rond dezelfde tijd terug.
On tour!
Knarsen en kraken
Er ligt op zichtafstand een gigantische gletsjer die in het fjord uitmondt. We varen hier aansluitend aan de tour op veilige afstand langs; immens en indrukwekkend. Af en toe hoor je het knarsen en kraken en breekt er een stuk af, wat enorme golven veroorzaakt. Vandaar dat we op veilige afstand moeten blijven. Het weer is nog steeds stralend en terug aan boord trakteert onze kok ons op een heerlijke BBQ. Jammie, dit is even wat anders als de Turmat op de berg! Het eten aan board is geweldig en goed eten is bij deze inspanningen natuurlijk ook belangrijk. Na de BBQ is Sjoerd al in de hottub op het upperdeck aan het chillen. Biertje erbij, zwembroek aan en met een muts op nagenieten. Wat kan het leven mooi zijn! Het slapen gaat gelukkig steeds beter. Ik begin er langzaam aan te wennen dat het niet meer donker wordt.
Te gekke poeder
De volgende dag maken we een mooie tour over een massieve gletsjertong. Op de top heeft de gids nog even contact met de Origo. Hij vraagt hen om naar de volgende fjord te varen en ons daar op te halen, we hebben besloten aan de noordkant af te dalen. Het licht is vandaag een beetje diffuus dus het is wel wat lastig in de schatten hoe stijl en hoe diep het hier is, maar de sneeuw is echt te gekke poeder. Iets lager gaan we wel aan het touw om op zeker te gaan, maar de gletsjer glooit mooi richting het strand. Na het avondeten hebben we nog energie over en gezien de dag hier nooit eindigt, besluiten we nog een tourtje te maken. We vertrekken met een groepje om 22.00 uur en om 1.30 uur kruip ik gesloopt, maar voldaan, in mijn hut.
Ny Alesund
Er volgen nog meer fantastische tochten die sterk van elkaar verschillen, maar één ding gemeen hebben: een fenomenaal panorama. Het besef dat je duizenden kilometers van de civilisatie bent verwijderd en hier wellicht iedere keer weer een first descent doet, maakt het juist zo bijzonder. Na een van de laatste tochten zetten we koers richting zuiden, een lange vaart. Om 3 uur ’s nachts worden we er echter weer gewekt. We varen toevallig langs een kleine nederzetting, Ny Alesund, die door onderzoekers uit de hele wereld bemand word. In de winter zitten hier zo’n twintig rechearchers en in de zomer honderd. Er is radio contact en ze vinden het erg gezellig om even wat nieuwe gezichten te zien. Ze gooien speciaal voor ons de bar weer open. Schoenen uit als je binnenkomt en de rolluiken gaan naar beneden. Een bar bij daglicht is natuurlijk geen bar. De wodka komt op tafel en de muziekinstallatie wordt opengedraaid! Weer een nieuwe ervaring rijker!
Langzaam beginnen we onze tocht terug naar Longyearbyen. Aan de toertochten die we nog doen kun je merken dat het hier wat warmer is; de sneeuwkwaliteit is als voorjaarssneeuw. De zachte, vochtige toplaag rijdt echter prima en met een goede toerplanning loop je op wat hardere sneeuw omhoog en daal je in de firn af.
Hompen walrus
We bezoeken nog een Russisch spookstadje, Pyramiden, en krijgen een rondleiding van een vage gast in een oud Russische legeroutfit. Ze runnen het geheel met z’n vieren, waarvan één zich naar verluid nooit laat zien, rraarrr. Op de terugweg zien een groep walrussen. Ze liggen op een landtong op een hoopje bij elkaar te chillen. Op land zijn ze niet gevaarlijk, maar in het water zijn ze over het algemeen agressief en snel. Dat laatste kan ik me maar slecht voorstellen. Snurkend, boerend en scheten latend liggen de grote hompen beest op en over elkaar. Ze horen en ruiken alles, de alphamale steekt regelmatig zijn neus in de lucht. Hij is er blijkbaar niet erg gerust op dat wij zo dicht in de buurt zijn. We gaan dus maar terug naar onze Origo.
Morgen is de laatste tour alweer en daarna zullen we terugvaren naar de haven van Longyearbyen. Het was een imposante trip. Betoverend. Met niets te vergelijken. Zoveel ongerepte natuur heb ik zelden gezien. We zijn de gehele powdercruise geen ander schip, mens, spoor of vliegtuig tegengekomen. Ik heb de smaak van splitboarden goed te pakken en het touren vanaf een schip is zeker niet de laatste keer geweest! Nu al zin in mijn volgende reis naar Spitsbergen!
Ook deze bijzondere reis meemaken? Bekijk de toerski-splitboard-reizen!
Tekst: Bianca Remmelink