Meet Olly-wood surfboards!

• Leestijd: 10 minuten

Onderdeel van onze missie is om echte vakmensen op te sporen en te ontmaskeren.  Pioniers, creatieven en visionairs uit de action sports wereld. Wat beweegt hen en waar  komt de liefde voor hun passie vandaan?  
Deze keer duiken we in de wereld van surfboard shaping. We gaan in gesprek met shaper  Olaf de Vries. Een bekend gezicht in de Nederlandse surf community. Hij shaped al jaren voornamelijk duurzame houten boards voor zijn eigen merk Ollywood Surfboards.

Voor het ontstaan van de liefde voor het shapen van Olaf moeten we terug naar Nieuw  Zeeland. Na het afronden van zijn studies, antiekrestauratie en meubelontwerp, besloot  hij in 1998 te gaan reizen door Nieuw Zeeland. Hier werd Olaf verliefd op de single-fin en  de boards waar vroeger op gesurft werd. Hij bezocht zijn vriend, surfer en shaper Josh  Astill. Josh leerde Olaf het reilen en zeilen van het shapen en nam hem mee naar Davey  Briggs, een shaper en artiest die houten boards maakt. Davey werkte daar samen met  drie Maori’s die Maori kunst in de boards sneden. Vanaf dat moment ontdekte Olaf dat  het maken van houten boards zijn passie was.

Hey Olaf, neem ons mee naar het moment dat je terugkeert in Nederland na je  inspirerende reis door Nieuw Zeeland. Tussen inspiratie en realisatie zitten nogal wat  stappen. Hoe ben je jouw eigen bedrijf gestart?
Nadat ik terugkwam uit Nieuw Zeeland ben ik naar de kunstacademie gegaan in  Rotterdam. In het praktijklokaal lag een hele stapel balsahout waar niks mee werd  gedaan. Dat wilde ik maar al te graag hebben. Toen ik van de academie hoorde dat ik het  gratis mocht meenemen, heb ik een autootje gehuurd, en zo vertrok ik met al het hout  naar mijn huis aan het strand in Scheveningen. In mijn tuin zette ik een partytent op en  daar begon ik met het bouwen van mijn eerste balsa board.
Na anderhalf jaar op de academie ben ik gestopt. Ik vond er niet genoeg uitdaging en  leerde er te weinig. Dat was voor mij het mooiste moment van mijn leven, ik liep daar met  een grote glimlach de deur uit. Vrij snel daarna ben ik in de leer gegaan bij een  leermeester om het restauratievak van meubels te leren. Dat heb ik zes jaar gedaan en  ondertussen bleef ik boards maken. Op een dag kwam er een vriend van mijn moeder  langs die me een ruimte aanbod om voor mezelf te beginnen. Dat heb ik met beide  handen aangepakt, en zo is het allemaal begonnen.

Hoe ziet het proces van het maken van een houten board eruit? 
Het beste wat je kunt doen bij het maken van een houten board, is beginnen met het  maken van een groter board, zoals bijvoorbeeld een longboard. Dat vertaalt zich namelijk het beste qua gewicht en glide in het water. Shortboards wil je vooral lichtgewicht hebben en dat is moeilijker met hout. Ik maak het zelf wel hoor, en ook lichtgewicht, maar om het simpel te houden begin je met een longboard.

De eerste stap begint bij het maken van een outline, een ontwerp van de vorm van het  board op papier. Vervolgens ga je de details invullen en deel je het board op in  segmenten; de positie van de ribben, de breedte van het board en de dikte van de rail.  Het verticale smalle stuk hout dat van de tail door het midden van je board naar de neus  loopt, noem je de stringer. Hierin zet je de houten ribben vast, en zo creëer je een frame.  De ribben staan haaks op de stringer, zodat je een mooi symmetrisch bouwwerk hebt.  Daarna zet ik het board op steunpilaren, zodat het als het ware zweeft en ik ruimte  creëer om het dek er op vast te kunnen lijmen. Het lijmen doe ik in losse delen. Eerst het middendeel en dan de linker- en rechter helften. Vanuit de ribben meet ik waar de  buitenste rand moet komen en daarna maak ik verstevigingen op de neus en de plekken  waar de vinnen in het board komen. Tot slot plak ik de rails erop en dan begint het  schaven en schuren, ofwel het shapen van het board.

Welke houtsoorten gebruik je?
Allerlei lichte houtsoorten. Zoals Nederlandse populieren, Abachi of verschillende soorten  Ceder. Je kunt in principe alle houtsoorten gebruiken, je board wordt dan gewoon iets  zwaarder maar dat is helemaal niet erg. Een zwaarder board glide eigenlijk ook weer  beter. Vroeger waren de beste boards rond de 13 a 14 kg. Het hangt er dus vanaf wat  voor soort board je wil maken.

Welke materialen heb je nog meer nodig?
Houtlijm, houtklemmen, tape, schuurpapier, meetapparatuur, biologische epoxy en epoxy  matten.

Gebruik je een natuurlijk middel als olie voor de afwerking van een board? 
Je kunt een houten board niet afwerken met olie, want je board moet wel echt geseald zijn  voor een waterdichte afwerking. Ik gebruik hiervoor biologische epoxy.

Gebruik je de Maori snijwerk technieken die je in Nieuw Zeeland ontdekte in je designs? 
Bij het maken van mijn boards gebruik ik niet zozeer de designs van de Maori’s, maar wel  de snijtechnieken om vervolgens fineer in te leggen. Dus het verlijmen van een zeer dunne  laag hout op een houten board. Zo heb ik eens een board mogen maken voor de  bekende Amerikaanse singer-songwriter en pro surfer Donavon Frankenreiter. Hij  ontdekte mijn werk en vroeg me een board te maken met het gezicht van Jimmy  Hendricks er op. Eerst heb ik alles een millimeter diep uitgesneden en daarna volledig  met fineer ingeplakt. Dat was te gek om te doen, maar deze techniek is ook enorm  tijdrovend. Na verloop van tijd ben ik hiermee gestopt. De meeste mensen zijn eigenlijk al  blij met een kleur of een tekening op hun board.

Van welk onderdeel van het bouwen van een board geniet je het meest?
Ik krijg veel energie van het shapen zelf. Je ziet iets moois ontstaan en wanneer je het  vervolgens gaat schuren worden de tekeningen van het hout steeds meer zichtbaar. Het  glassen is de vervolgfase waarin de kleuren echt tevoorschijn komen.

Hoe lang duurt het om een houten board te bouwen?
Gemiddeld 40 uur per board. Het beste is om meerdere boards tegelijkertijd te maken  omdat de diverse elementen van een board een bepaalde droogtijd hebben. Op deze  manier kun je in verschillende fases naast elkaar werken.

Welke elementen zijn het belangrijkste bij het bepalen van de prestaties van een  board?
De lijn van de rail en de plaats van de vinnen moet kloppen. Daarnaast is de lijn van  rocker, dus de kromming van je board, belangrijk. Boards met een sterke kromming zijn  meer geschikt voor holle golven, en voor slappere golven gebruik je een board met een vlakkere vorm.

Waar haal je jouw inspiratie vandaan?
Mijn inspiratie haal ik uit de single-fin en twin-fin periode, de jaren 20 tot 70. Dat zijn de  boards die ik zelf ook echt te gek vind om te surfen.

Naast je houten boards, shape je ook foam boards. Kun je uitleggen hoe dat proces  er uit ziet en welke materialen je gebruikt?
Het uitgangspunt van een foam board is een blank stuk schuim met daarin een stringer verwerkt. Met een elektrische schaaf schuur je eerst de grove lijnen van het board om hem  vervolgens met fijnere schuurplaten en schuurgaas verder af te schuren tot het gewenste  model. De laatste afwerking van het board noemen we glassen; je legt een glasvezelmat  over het board en giet er een epoxy of polyester laag over.

Een foam board is gemaakt uit een schuimplaat van door petroleum voortgebracht  polyurethaan en ingesmeerd met lagen giftige polyesterhars. Niet zo duurzaam  toch?
Klopt, op sommige vlakken is de surfindustrie zeker niet duurzaam. Hier is iedereen zich  al jaren van bewust. Daarom wordt er ook gezocht naar duurzamere producten en  grondstoffen. Het is echter onmogelijk om volledig milieuvriendelijke boards te maken.  Zelf probeer ik wel zo veel mogelijk duurzame materialen te gebruiken. Daarom maak ik  houten boards, maar ook die moet je waterdicht afwerken met epoxy. Paulownia is een  houtsoort wat wel waterbestendig is als je er een bepaalde olie overheen smeert, maar je  kunt daar geen volledige boards van maken. Je kunt hier wel kleinere bodyboards of  Alaia boards van maken. Voor mijn foam boards gebruik ik Polyola schuim, dat is een  biologisch schuim.

Hoe duurzaam zijn houten boards?  
Hout is uiteraard een duurzaam product, maar het blijft een moeilijk onderwerp. Ik denk  dat duurzaamheid vooral zit in het kopen van een kwalitatief board wat jaren mee kan  gaan. Net als een fiets of auto moet je het onderhouden en er goed voor zorgen.  Uiteraard kun je ook tweedehands boards kopen.

Wat zijn de belemmeringen van hout als materiaal voor de mainstream industrie? 
Een belemmering is dat hout wat zwaarder is. Pro surfers willen een lichtgewicht board  zodat ze wendbaar zijn om hun tricks te doen. Daarnaast heb je de groep recreanten die  ook progressief willen surfen en daarom een licht board prefereren. Dan heb je nog een  grote groep surfers die niet progressief wil surfen maar gewoon wil gilden, hier is hout  perfect voor.

Wat zijn de voordelen van het met de hand shapen van een board in vergelijking met  het gebruik van een CNC-machine?  
Shapen is een ambacht, je leert veel meer door het zelf te doen. Je handen gebruiken,  leren kijken en veel boards maken om een betere shaper te worden. Het shapen is voor  mij persoonlijk, net als surfen, een groot avontuur. Daarom gebruik ik geen CNC-machine.  Shapers die al jaren in het vak zitten en de verschillende modellen in hun vingers hebben,  kiezen later in hun carrière nog weleens voor een CNC-machine. Het shapen wordt zo  minder fysiek belastend. Wist je dat wanneer je een board volledig met de hand shaped,  je al gauw 3 km aflegt doordat je continu rond het board loopt? Een machine scheelt  uiteraard ook veel tijd en de shape van een board kun je in de computer programmeren.

Hoe surft een houten board in vergelijking met een lichter foam board?
Dat moet je natuurlijk niet aan mij vragen, want dan krijg je nooit een eerlijk antwoord.  Nee hoor, grapje! Een houten board heeft iets koninklijks en de glide heeft iets magisch.  Met een zwaarder houten board kun je bepaalde secties van een golf halen die je met een  foam board niet kan halen omdat deze lichter is, en dus gevoeliger voor wind en  kabbeling op het water. Als je meer radicaal wil surfen is een lichter board natuurlijk fijn,  en kies je sneller voor foam.

Welke shapers hebben je geïnspireerd ?
Greg Noll, Gerry Lopez, Mark Richards, Terry Fitzgerald en legend Derek Hynd 

Wat is jouw signature style?  
Mijn stijl is geïnspireerd op de jaren 60 en 70, de tijd van de single-fin en twin-fin boards.  Ik probeer die designs te vertalen naar mijn eigen stijl en in een moderner jasje te gieten.

Hoe blijf je innovatief?
Kijk wat er om je heen in de scene gebeurt, maar blijf vooral je eigen gedachten en je  creatieve ideeën volgen. Als je in jezelf gelooft ontstaat er vanzelf innovatie.

Wat zijn je toekomstdoelen?  
Mensen blij blijven maken met mijn boards. In 1998 maakte ik mijn eerste board, ik zou er  nog zeker dubbel zoveel jaren aan willen plakken. Het zou fantastisch zijn als ik op mijn  90e nog boards kan shapen!

Je geeft workshops waarin je mensen leert hun eigen houten board te bouwen.  Geeft dat net zoveel voldoening als zelf boards maken?
Jazeker. De voldoening zit hem voor mij vooral in het feit dat ik mensen blij kan maken en  mentaal kan helpen. Veel mensen hebben tegenwoordig een druk bestaan en zijn  zoekende naar een betere balans in wat ze willen en wat hen gelukkig maakt. Mijn  workshops bieden een stukje rust doordat mensen met hun handen bezig zijn in een  creatief maakproces. Het ervaren van het avontuur om je eigen board te maken en het  vertragen van de tijd door met een ambacht bezig te zijn is bijna meditatief. Het moment  waarop mensen hun eerste golf pakken met hun eigen board en me hiervoor bedanken  met positieve berichtjes, is voor mij ontzettend waardevol.

Je verkoopt DIY kits waarmee mensen zelf een houten board kunnen bouwen. Leg  eens uit hoe dat werkt?  
De DIY kit bestaat uit een houten frame en een handleiding. Vanaf dat moment start het  plezier van de uitdaging die jezelf hebt gegeven, je eigen board creëren! Je gaat zelf op  onderzoek uit. Welke houtsoort ga je gebruiken? Koop je het in de winkel of ga je op zoek  naar oude pallets of hout uit containers? Welke dikte wil je gebruiken? Enzovoort. Geniet vooral van het proces. Het maakt niet uit als je rail of fin plaatsing uiteindelijk niet  helemaal 100% goed is. Wat je ook maakt, het zal altijd surfen, want jij hebt het gemaakt.  Het is gewoon ontzettend gaaf dat je beslist om je eigen board te maken.

Wat is voor jou een goede surfer?
Iemand die het gewoon onwijs naar zijn zin heeft in het water. Surfen met een glimlach op  je gezicht en golven delen.

Hoe houdt een kleinschalige vakman zich staande in de commerciële surfindustrie? 
Volhouden en geloven in je werk. Je moet het niet doen voor het geld, maar omdat je een  passie wil volgen. Als je een goed product maakt, blijven mensen terugkomen.

Support your locals; wat is jouw boodschap die je mee wil geven aan de lezer? 
Het supporten van lokale ondernemers zit hem ook in een stukje duurzaamheid. Bestel geen board via internet. Wees je er van bewust dat deze manier van consumptie een  behoorlijk voetafdruk met zich meebrengt. Denk aan verzending, verpakking, brandstof  enzovoorts. Wanneer je een board lokaal laat shapen kun je er natuurlijk ook iets  persoonlijks in kwijt. In mijn werkplaats komen er vaak mensen langs die ergens een  bepaald board hebben gezien maar dan net niet in de juiste kleur, of ze willen er een  persoonlijke boodschap op hebben.

Tot slot, de beste tip voor een aspirant-shaper? 
Doe het niet, begin er niet aan, er is geen droog brood mee te verdienen! Nee hoor, begin  eraan en ga het ontdekken! Maak bijvoorbeeld een board voor je vrienden. Maar maak  ook vooral veel uren. Dat geldt voor elk ambacht. Zorg ervoor dat je jouw producten niet  te goedkoop aanbiedt, dus niet onder de marktwaarde. Hiermee snijd je jezelf en de hele  surfindustrie in de vingers.

WIN: een DIY Frame-kit om je eigen surfboard te shapen!
Altijd al gedroomd van het maken van je eigen board? Hou dan zeker onze socials in de gaten!